Data volwassenheid meten met het IDAM-model

Met het IDAM-model meet je de data volwassenheid en de datagedrevenheid van jouw organisatie. Vooruitgang begint bij een goede volwassenheidsmeting! Hoe data volwassen is jouw organisatie?
Gratis eBook downloaden

Het is geen geheim dat data steeds belangrijker wordt in de wereld van vandaag. Wat echter minder bekend is, is de verscheidenheid aan manieren waarop data kan worden gebruikt voor het verbeteren van de prestaties van een organisatie.

Data volwassenheidsmodellen zijn één manier om voordeel te halen uit de rijkdom aan data. Zij kunnen organisaties helpen om te bepalen waar ze zich momenteel bevinden, met betrekking tot hun datamanagement capaciteiten, en welke verbeteringen kunnen worden aangebracht.

Het IDAM-model (Integraal Data Analyse Model) is zo’n data volwassenheidsmodel dat een uniek perspectief biedt op datagedreven werken en datamanagement, door zijn integrale aanpak en focus op de organisatie zelf.

Het gaat per aspect uit van een eigen volwassenheidsniveau, dat gemeten wordt binnen de bedrijfsvoering van een organisatie. Dit in tegenstelling tot veel andere modellen, die uitgaan van algemene best practices.

 

Dit behandelen we:

Wat is een Data Maturity Model?
(Model data volwassenheid)

Betekenis Data Maturity Model | Data volwassenheid

Een data maturity model is een raamwerk dat organisaties gebruiken om inzicht te krijgen in hun datamanagementcapaciteiten, datagedreven capaciteiten en hoe die capaciteiten kunnen worden verbeterd.

Je meet de data volwassenheid van jouw organisatie. Een maturity-model wordt opgesplitst in meerdere aspecten.

Het IDAM-model om data volwassenheid te meten

Het IDAM-model (Integraal Data Analyse Model) is zo’n data volwassenheidsmodel en het biedt een uniek perspectief op datamanagement en datagedreven werken door zijn integrale aanpak en focus op de eigen organisatie ‘in het hier en het nu’.

Bij het IDAM model wordt er uitgegaan van de volwassenheid van de organisatie en niet gekeken wordt naar wat er moet worden bereikt.

Deze methode altijd integraal kijkt naar de 9 verschillende aspecten van datagedreven werken en die in samenhang beschouwd.

In het IDAM-model hieronder worden de 9 verschillende lagen van datagedreven werken afgebeeld:

 

De 9 lagen van het IDAM model | Gebruikt om data volwassenheid te meten

Is een volwassenheidsmeting nodig voor jouw organisatie?

Vragen over het volwassenheidsniveau invullen is geen doel op zich. Het doel van een maturiteitsmodel is om te bepalen wat de huidige positie van jouw organisatie is. Dit kan nuttig zijn om processen te verbeteren en het management te helpen begrijpen hoe de zaken er voor staan.

Je doet dit door middel van schaalindelingen die je kunt gebruiken om te zien of je organisatie aan het verbeteren is of juist stagneert met betrekking tot datagedreven werken.

Wil je weten hoe volwassen jouw organisatie is op het gebied van data?

Download dan nu onze brochure over het meten van datavolwassenheid. Ontdek waar jouw organisatie staat en ontvang handige tips en tools om verder te groeien op de datavolwassenheidsschaal.
Gratis eBook downloaden

Hoe meet je het huidige data volwassenheidsniveau?

Data volwassenheid meten met het IDAM model

Je kunt volwassenheid op datagebied op verschillende manieren meten. Een van de meest gebruikelijke manieren om volwassenheid te meten is door het invullen van een vragenlijst binnen diverse niveaus in de organisatie.

Deze vragenlijsten zijn vaak modellen.

Het IDAM-model is zo’n data volwassenheidsmodel en het biedt een uniek perspectief op datamanagement en datagedreven werken door zijn integrale aanpak en focus op de eigen organisatie ‘in het hier en het nu’.

Het IDAM model is een raamwerk dat organisaties kunnen gebruiken om inzicht te krijgen in hun datagedreven capaciteiten en hoe die capaciteiten kunnen worden verbeterd.

Workshops binnen de organisatie om de data volwassenheid te meten

Een andere manier is door het model te gebruiken in workshops en deze dan gezamenlijk te bediscussiëren. Wat is het huidige en gewenste niveau? Bij een vragenlijst is de volwassenheid vaak beter meetbaar, maar dit duurt wel langer en het is het lastig om dit door iedereen in te laten vullen. Een andere optie is om de vragenlijst in de vorm van interviews af te nemen. Dit wordt vooral bij directie en management gedaan.

Opzoek naar workshops rondom datavolwassenheid en datagedreven werken? Neem dan vrijblijvend contact op

Wat maakt het IDAM-model uniek?

IDAM bekijkt data integraal

Het IDAM-model is uniek, omdat het data integraal bekijkt. Het is niet alleen een meting, maar ook een complete aanpak die is gebaseerd op het volwassenheidsniveau van de organisatie in plaats van op een globaal model.

Het IDAM model gaat dus uit van wat de organisatie kan doen in plaats van wat de organisatie moet doen. De IDAM-methodiek kijkt naar drie unieke invalshoeken om het volwassenheidsniveau te bepalen.

Data volwassenheid meten met het IDAM-model

Drie invalshoeken om het volwassenheidsniveau te bepalen

1. De toekomst van data volwassenheid invalshoek

In dit deel gaat het in het volwassenheidsmodel over de waar de organisatie naar toe wil, dit heet het aspect data-visie. In de data strategie komt naar voren hoe we die data visie met elkaar willen bereiken en bij data-beleving gaat het erover hoe de verwachtingen rondom data producten al dan niet is geformuleerd in een organisatie.

2. De organisatie invalshoek

In deze invalshoek gaat het om de organisatie zelf. Deze start met de processen. Hier wordt de volwassenheid bepaalt door te meten en te kijken in hoeverre dataprocessen over afdelingen heen beschreven en geïmplementeerd zijn. Een tweede aspect is die van data governance. Hierbij gaat er om of er duidelijke afspraken gemaakt zijn en of de werkprocessen door standaardisatie en qua efficiëntie goed zijn ingericht. Binnen de datawereld is de DAMA aanpak hiervoor de meest bekende aanpak. Als laatste gaat het om de medewerkers zelf. Denk aan functies, rollen, de competenties van de medewerkers en de organisatieontwikkeling op data gebied.

3. De ondersteuning invalshoek

In dit geval gaat het als eerste over het toepassen van de verschillende databronnen en of dat al dan niet projectmatig wordt aangepakt. Hoe kun je deze bronnen verkrijgen en ontsluiten. Hoe zit het qua security en waar komen ze vandaan, enz.…

De meest besproken laag in organisaties is die van data technologie. Hierin gaat het om zaken als datawarehouses en datalakes, maar ook de gebruikte ETL-tool om data te ontsluiten en natuurlijk alle bekende data visualisatietools zoals PowerBI, Microstrategy, Tableau en Qlik.

Wat vaak vergeten wordt is om de interne dataprocessen zelf te meten, de KPI laag. We maken veel rapporten voor de business waarin KPI’s voor komen, maar zelf op dataprocessen sturen wordt vaak achterwege gelaten. Het is de blinde vlek van een data organisatie.

Deze drie invalshoeken en 9 aspecten moeten altijd integraal benaderd worden om succesvol te kunnen zijn qua data- en organisatieontwikkeling.

De 5 niveaus van data volwassenheid

Er zijn vijf niveaus van volwassenheid te onderkennen:

1. Bewustwording

Het eerste niveau (bewustwording) is waar de organisatie net begint en weinig tot geen ervaring heeft met datagedreven werken. Op dit niveau is de organisatie niet in staat om consistent herhaalbare resultaten te produceren.

2. Ontwikkeling

Het ontwikkelniveau is waar de organisatie in staat is om resultaten te produceren, maar die zijn niet goed gedefinieerd of beheerd.

3. Toepassing

Het toepassingsniveau is waar de organisatie in staat is om herhaalbare resultaten te produceren, die goed worden beheerd.

4. Optimalisatie

Het optimalisatie niveau is waar de organisatie in staat is om herhaalbare resultaten te produceren, die goed worden beheerd, geoptimaliseerd en voortdurend worden verbeterd.

5. Leiderschap

Tenslotte, het leiderschap niveau. Dit is het niveau waar de organisatie in staat is om op datagebied als leider in zijn of haar markt te worden gezien.

Je kunt in de praktijk geen niveau overslaan. Hoe volwassener je wordt hoe meer er standaardisatie plaats gaat vinden en zaken zoals governance expliciet zijn gedefinieerd en gedocumenteerd. De processen centraal stellen en voorspelbaard worden is het uitgangspunt van elk volwassenheidsmodel.

Opzoek naar een implementatie consultant?

Benieuwd naar hoe het IDAM-model je kan helpen om de bedrijfsvoering te optimaliseren? Neem dan vrijblijvend contact met ons op!
  • Meer dan 30 jaar ervaring
  • Expert in datagedreven werken
Vrijblijvend contact

Zo ziet een (data) volwassen organisatie eruit

Er is geen pasklaar antwoord op deze vraag, aangezien de definitie van een “volwassen organisatie” varieert naar gelang de bedrijfstak en de sector.

Enkele algemene kenmerken van een volwassen organisatie zijn echter:

  • Effectief leiderschap dat duidelijke doelen en richting stelt.
  • Een focus op voortdurende verbetering en innovatie.
  • Sterke processen en systemen die goed zijn ontworpen en efficiënt worden uitgevoerd.
  • Een cultuur van verantwoording en verantwoordelijkheid.

Door het volwassenheidsmodel als een ontwikkelmodel in te zetten wordt het mogelijk om een aanpak van continu verbeteren te ontwikkelen en die op te hangen aan de bedrijfsstrategie.

Door dit te borgen in bestaande bedrijfsprocessen en meetbaar te maken wordt dit een continu proces.

Waarom jouw organisatie de data volwassenheid moet meten

1. Het geheim van vooruitgang en reflectie is meten

Het volwassenheidsniveau kan worden bepaald door input (bijvoorbeeld via een vragenlijst) die je geeft. Het is mogelijk om aan de hand van vooraf gedefinieerde volwassenheidsniveaus te bepalen op welk niveau jouw organisatie zich bevindt. Zo kun je meteen zien welke gebieden verbetering behoeven en waar het potentieel ligt om een of meer niveaus te stijgen. Je kunt jezelf als organisatie ook vergelijken met anderen in de markt en zo een beter inzicht krijgen.

2. Ontwikkel een allesomvattend plan

Om een geïntegreerde aanpak te verkrijgen, evalueren de volwassenheidsmodellen als het goed is de maturiteit in verschillende aspecten die verband houden met het groeithema. Dat wil zeggen dat verschillende aspecten worden onderzocht om een totaalbeeld van een organisatie te verkrijgen. Een dergelijke methode dat de organisatie in haar geheel onderzoekt is de IDAM-methode.

3. Vereenvoudig je visie en beleg dit in de organisatie

Volwassenheidsmodellen helpen bij de vereenvoudiging van complexe onderwerpen. Zij geven methoden om moeilijke doelstellingen voor iedereen tastbaar te maken. Wil je de data- en/of klantgerichtheid verbeteren? Dat is een uitstekend doel, maar waar begin je of hoe ga je verder op het huidige niveau? Volwassenheidsmodellen ontleden deze problemen in werkbare doelen door de per aspect ‘af te pellen’.

4. Stel een doel en bouw het stapsgewijs op

Een ander voordeel van het gebruik van volwassenheidsmodel is dat de verschillende niveaus helpen bij het kaderen of onder de aandacht brengen van doelstellingen. Volwassenheidsmodellen helpen bij het in kaart brengen van onderwerpen of aspecten, waarvoor de organisatie wellicht verbeteringen aan kan brengen. Ze zijn overzichtelijk, zodat je direct aan de slag kunt om ideeën op te doen voor welke veranderingen je in de praktijk zou willen bewerkstelligen, zoals in jouw organisatie.

Welke volwassenheidsmodellen zijn er nog meer?

Het IDAM-model is niet het enige volwassenheidsmodel, er zijn er meer die je kunt gebruiken. Er zijn volwassenheidsmodellen die uitgaan van een aspect uit het IDAM-model zoals bij data governance. Er zijn dus specifieke volwassenheidsmodellen die je gebruikt om de volwassenheid op dat gebied te meten. Daarnaast zijn er ook nog modellen die vanuit een andere kijk datagedreven werken en de volwassenheid van organisaties meten.

Het Capability Maturity Model integration (CMMi)

Vooral voor ICT-organisaties is het Capability Maturity Model integration, afgekort CMMi, een zeer veel gebruikt model. Dit capability maturity model integration van het software engineering institute kijkt vooral naar de werkwijze van softwareontwikkeling. Dit capability maturity model integration kan dus goed gebruikt worden naast het IDAM-model.

Andere volwassenheidsmodellen zoals het KIM-model

Het KIM model houdt rekening met de implementatie valkuilenEr is een volwassenheidsmodel dat zich richt op het vaststellen van het volwassenheidsniveau voor klanten, het zogenaamde KIM model. Ook zijn er volwassenheidsmodellen voor onder meer innovatie, projectmanagement, bedrijfsvoering en continu verbeteren.

Hoe (data) volwassenheidsmodellen zoals IDAM de bedrijfsvoering kan optimaliseren!

Het IDAM-model is niet het enige model dat het volwassenheidsniveau van een organisatie kan meten. Er zijn modellen die gebaseerd zijn op één aspect van het IDAM-model, zoals data governance. Of modellen die een andere kijk/perspectief van de volwassenheid van organisaties meten. Het Capability Maturity Model integration (CMMi) is daar een voorbeeld van. Voor veel ICT-organisaties is de capability maturity model integration, afgekort CMMi, een veel gehanteerd model.

Het IDAM-model bestaat uit vijf niveaus van volwassenheid en kijkt naar negen verschillende aspecten. De aanpak is erop gericht om per aspect te bepalen wat het niveau is en moet zijn. Op basis daarvan kan dan gericht actie worden ondernomen en een plan van aanpak worden gemaakt. Dit zorgt ervoor dat er een werkwijze ontstaat die erop gericht is om op een duidelijk meetbare manier, de transitie uit te voeren, met heldere verantwoordelijkheden. Er is een goed gedocumenteerd stappenplan beschikbaar waarbij elk niveau, qua organisatieontwikkeling, aansluit op de geformuleerde organisatiedoelstellingen.

Het creëren van een helder plan (dat aangepast kan worden), waar duidelijk projectmanagement op zit, maakt het veel gemakkelijker om de organisatiedoelstellingen te realiseren.

Als je meer wilt weten over data maturity modellen, het IDAM-model in het bijzonder, en hoe deze je kunnen helpen om de bedrijfsvoering te optimaliseren, neem dan contact met ons op voor meer informatie.

SCHAKEL DE IMPLEMENTATOR VAN VERANDERING IN

Maak vrijblijvend een afspraak om
jouw uitdagingen te bespreken

Vrijblijvend contact